Naar NL












Inhoud:

Voorwoord | Van Delden, koetsier in hart en nieren | Stalhouderij-Manege-Biessum |
Koetsenbouwers van onze koetsen | Hoe oud zijn onze koetsen? | Uw aandacht voor: Mors, de kleine lijkkoets | Colofon

Donateurbulletin Koetsewagen 2021

Geachte donateurs,
In een periode dat ten gevolge van de Covidpandemie veel is stilgevallen hebben we met stichting De Koetsewagen zo goed en zo kwaad als het ging geprobeerd onze activiteiten voort te zetten. Er kon helaas weinig met onze rijtuigen gereden worden, en ook een tweetal koetsentochten waaraan de Koetsewagen haar medewerking zou verlenen konden helaas geen doorgang vinden. Wat tijdens één van de qua Covid meest luwe periodes wel geslaagd is, is het houden afgelopen zomer van een proefrit met de recent aan de collectie toegevoegde postkoets. wederzijdse kennismakingsperiode om zo mogelijk op termijn het bestuur te versterken. Dit kan gaan om het mee helpen bij klus-bijeenkomsten, transporten, en bijwonen van bestuursvergaderingen en activiteiten. Mocht u hier meer over willen weten, neem dan gerust per mail contact op via bestuur@koetsewagen.nl. Ook dit jaar zijn we onverminderd bezig met noodzakelijke restauraties en de benodigde fondsenwerving. Dit is ondermeer voor de bekleding van de lijkkoetsen. Hiervoor en voor de andere instandhoudingskosten doen we graag ook weer een beroep op uw steun.
Stalhouderij Biessum zette voor een rit door Delfzijl een vierspan in. In 2020 hebben we het vergaren van de fondsen voor het verwerven van de postkoets, Kimmanlandauer en Jan Plezier succesvol afgerond. We zijn nog steeds van plan deze en andere koetsen aan u en andere belangstellenden te presenteren op een te organiseren Open Dag. De planning wanneer dit plaats gaat vinden hangt af van wanneer de beperkende maatregelen van de Covidpandemie hiervoor voldoende opgeheven zijn, en een geschikt seizoensmoment. Wanneer we de datum van de Open dag hebben kunnen vaststellen dan komen we daar uiteraard biju op terug. Op deze plek wil ik vanuit het bestuur ook een oproep doen voor vrijwilligers die met het bestuur mee willen draaien gedurende een Wilt u uw jaarlijkse donatie (minimaal € 20) s.v.p. weer aan ons overmaken? Graag attendeer ik u erop dat De Koetsewagen de voor donateurs fiscaal gunstige ANBI-status heeft. Dit betekent dat uw donatie onder bepaalde voorwaarden fiscaal aftrekbaar is (zie www.belastingdienst.nl) Bij voorbaat, mede namens het bestuur en de andere vrijwillegers, wil ik u hartelijk danken voor uw steun, en graag tot ziens op (hopelijk) de Open Dag.

Met hartelijke groet,
Mertijn Dijkstra Voorzitter


VAN DELDEN
EEN KOETSIER IN HART EN NIEREN.

Rond Noordlaren zien wij regelmatig een aanspanning voorbij komen met daarop de naam van Delden. Nieuwsgierig geworden tijd om eens een praatje te maken. De heer W. van Delden woont te Noordlaren en is van huis uit landbouwer, met als hobby paarden. Dat is eigenlijk begonnen toen hij zo’n veertig jaar geleden wel eens voor Stalhouderij van Bergen vanuit Groenestein reed. Op het boerenbedrijf waren uiteraard ook paarden totdat deze door de tractor vervangen werden. In de jaren tachtig kocht hij weer paarden. Hij rijdt nog steeds voor stalhouderij Nieboer uit Hoogezand, een van de stalhouderijen waarmee de Koetsewagen warme banden onderhoud. Voor Nieboer gaat het voornamelijk om trouwerijen en uitvaarten maar ook om andere gelegenheden. Tevens rijdt hij met gezelschappen prive en heeft daartoe de beschikking over een Jan Plezier en een Jachtwagen. Met deze laatste gaat hij samen met zijn vrouw met vakantie, waarbij wel tochten van zo’n 700 kilometer zijn gemaakt.






Hierover kan hij vele anekdotes vertellen en een die mij trof was het verhaal waarbij hij (met vergunning) over de afsluitdijk reed en bij de brug aan kwam met het bord “slagbomen dalen automatisch”. Net over de brug gingen de slachtbomen voor hem omlaag en daar stonden ze tussen de slachtbomen en een wegdraaiende brug. Gelukkig ging alles goed. In Noordlaren geniet hij mede bekendheid door een tocht met een tienspan in de omgeving van het dorp. Met vijf paarden van hem zelf en vijf paarden van stalhouderij-manege Nieboer is de tocht verreden, daarbij liepen zijn eigen paarden voorop daar hij die door en door kent. Afgelopen jaar konden wij hem nog zien ploegen zoals voor de komst van de tractor, namelijk met een ploeg met één schaar en twee paarden ervoor. Hoewel hij zijn activiteiten wat wil verminderen heeft Corona dat toch meer gedaan dan hem lief is. Hopelijk kan hij deze zomer weer volop rijden.

STALHOUDERIJ-MANEGE BIESSUM

MANEGE-STALHOUDERIJ BIESSUM VAN DE
FAMPRINS IN DELFZIJL IS GEHEEL
GERENOVEERD.

De stalhouderij van de familie Prins in Delfzijl is geheel gerenoveerd na aardbevingsschade. De rijhal en de stallen en schuren zijn geheel nieuw opgetrokken.







Veel is gedaan in eigen beheer: storten van beton, lassen van de toegangshekken etc. Het resultaat is werkelijk indrukwekkend. Onze Creme Calèche is daar ondergebracht En vandaar uit startte ook onze proefrit met de Postkoets, die overigens nu weer op Nienoord staat.



De nieuwe hallen van stalhouderij-manege Biessum van de familie Prins te Delfzijl.

KOETSENBOUWERS VAN ONZE KOETSEN:

G.M. van Beurden: 1901-1919 Den Haag
Dodo I (staat op de wieldoppen)
G. Mudde Amsterdam 1888 -1983
Sophie glasberline
Rode Coupé

M.L.Hermans& Co (geb1812-1876 )1839-1927
Bunk II: Huninga
Blauwe glaslandauer
Witzand coupé

F.H. Lathouwers Den Bosch (geb.1821) 1848 -1917
Bunk III: blauwe berline
(ook Bunk I ?)

Dodo I
(Rouw)koets in Parijs eind 19e eeuw



Zoek de verschillen!

± 1840

±1850

±1850
(met éénpaards-lemoen, geen disselboom)


Dik Hakhout

HOE OUD ZIJN ONZE COACHES NU EIGENLIJK?

Wij hebben een 20-tal koetsen die in jaren 50 van de vorige eeuw verworven zijn uit verkopen op verschillende veilingen toen de prijzen heel laag waren. En daarnaast een aantal koetsen uit het bestand van stalhouderij E Hemmes voorheen Nienhuis in Groningen.

Maar hoe oud zijn die koetsen nu eigenlijk? Wie waren de bouwers en hoe zeldzaam zijn ze op dit moment geworden, want al liggen de prijzen nog steeds laag, er wordt bijna geen gesloten koets meer aangeboden! Kortom ze zijn er niet meer of niemand wil ze kwijt en dit geldt speciaal voor Berlines.

Stijl
Interessant is de stijl: de klassiek- strakke uit het hoogtepunt tussen 1860 en 1890
De “geschweifte Stil” tussen 1840 en 1855 of de neo-romantische stijl na 1900 die bij ons niet aanwezig is. Ook de koetsen na 1900 hebben bij ons nog de klassiek-strakke stijl. Verder is de Sefton(schuit) vorm ouder dan de Shelbourne (zak)vorm

Er zijn koetsen bij die veel ouder zijn dan we eerder hadden ingeschat. Zo zijn ‘Scheve’ en ‘Dik Hakhout’ ruim ouder dan ‘Sophie’, die we eerder als onze oudste koets aanmerkten.
En eigenlijk alleen de Dodo’s zijn van na 1900.
En hoe oud zijn de Lijkkoetsen? Eén heeft een strakke bijna Empire stijl, de ander juist uitbundig Barok-Romantisch.
Alleen een onderzoek van de assen zou nummers en bouwjaren kunnen opleveren.
Misschien moeten we dat toch eens gaan doen.

Scheve-berline

Berlines

Periode 1840-1855

Scheve
Bouwer onbekend
Model: oud “geschweift”, te restaureren
geen collingsas?

Dik Hakhout
Bouwer onbekend
Model: oud “geschweift”, te restaureren

Periode 1860-1901

De Dodo I
kan niet ouder zijn dan 1901 omdat rijtuigbouwer
G.M. van Beurden toen pas begon.
Wel: ouder snijwerk rond palfreniers plaatsen
bokkist oud model (1840) met erop geplaatste
nieuwe bok, daaroverheen statiebok gehad.
Collingspatentassen dus na > 1860
model : klassiek-strak. De restauratie is bijna afgerond.

Dodo II
idem, maar zeer beschadigd en zonder palfreniersplank.

Sophie:
bouwer Mudde, kan dus niet ouder zijn dan: 1888
model: klassiek-strak, collingspatentas
Is goed te restaureren.

Huninga-Bunk II
Bouwer: Hermans mogelijk iets ouder: 1870
model: schuit, strak, iets doorgezet, met
collingspatentas
Is goed te restaureren

Blauwe berline BunkIII,
bouwer Lathouwers
zakberline, collingspatentas, misschien 1880
is al klaar.

Dun Hakhout
geen wieldoppen, model: schuit

Bunk I
bouwer onbekend, gelijk aan de Bunk III model
zakberline, collingspatentas, misschien 1880

Een volgende keer over de overige 15 koetsen

UW AANDACHT VOOR: DE KLEINE HEARSE

Empire stijl, éénvoudig, strak. Deze koets is aangekocht bij stalhouderij Haasnoot, in de staat zoals hij was: nog niet geschilderd. Er is een statiebok bij, de bekleding moet nog worden aangemaakt. Eén van de houten draagdammen was gebroken en is in onze werkplaats opnieuw gemaakt. De draaikrans is gerepareerd, houtwerk voortrein is hersteld. Omdat waarschijnlijk de ijzeren hoepels om de wielen later door nieuwe hoepels met rubber-loopvlak zijn vervangenwas de ruimte om onder de bak te kunnen draaien te laag, dit moest worden aangepast. Er is een houtsculptuur op de zijkant bijgemaakt gelijk aan die op de andere kant. Dit alles is gebeurt in de werkplaats op Nienoord. We hebben deze koets de Latijnse naam voor dood gegeven: Mors, de dochter van Erebus en Nox.






Hierbij meld ik me aan als donateur van de Stichting 'De Koetsewagen'

Naam: ...............................................................................
Adres: ...............................................................................
Postcode: .............................. Woonplaats: ............................
Mijn donatie a 20,- per jaar maak ik over op de bankrekening van de Stichting 'De Koetsewagen'.
Na mijn betaling ontvang ik eenmaal per jaar het blad 'De Koetsewagen'.

.............................. .............................. .............................
(plaats) (datum) (handtekening)

Een rijtuig zorgt voor een stijlvolle verlevendiging van het landschap. Het accentueert de cultuur en de historie waar Groningen zo rijk aan is.
Laten we er met z'n allen voor zorgen dat dit stuk cultuurbezit niet verloren gaat en dat we nog tot in lengte van dagen kunnen genieten van de prachtige aanblik die een koets ons in de straten biedt.



Het bestuur van de stichting 'De Koetsewagen ' bestaat uit:
Voorzitter: S.M. Dijkstra Administratief adres: J.A. Buiskool
Secretaris: J.A. Buiskool Lageweg 40
Penningmeester: R. de Vos 9843 TJ Grijpskerk
Leden: A Ramaker
H. Rijlaarsdam-Sikma Bankrekening 57.14.39.896
R.Prummel Iban-rekening NL26ABNA0571439896
Techn. Commissie: M.J. Stok Stichting De Koetsewagen heeft de ANBI-status
assisterend: H v.d. Werff
_______________________________________________________________________________
Stalhouderijen:*Stalhouderij J. Kuipers Friesestraatweg 424 9746 TL Groningen tel.050-5774438
*Stalhouderij Nieboer v.d.Duyn v Maasdamweg 274a 9602 VT Hoogezand tel:0598-320888
*Stalhouderij Biessum De Ransel 1 9931 BT Delfzijl tel:0596-614680
Inhoud:

Voorwoord | Van Delden, koetsier in hart en nieren | Stalhouderij-Manege-Biessum |
Koetsenbouwers van onze koetsen | Hoe oud zijn onze koetsen? | Uw aandacht voor: Mors, de kleine lijkkoets | Colofon